گفت وگو با منصور آزادکام به بهانه نمایش آثار کلاژ در مجموعه هنری و موزه خلیج فارس کیش
مرزی به باریکی یک تار مو ؛
دیواری بین واقعیت و حقیقت
سعید زرگانی / « دیوار » عنوان نمایشگاهی از منصور آزادکام است که با تکنیک کلاژ در گالری شماره 4 مجموعه هنری و موزه خلیج فارس کیش از 16 بهمن ماه سال جاری ، برگزار شده است .
این نمایشگاه با تکنیک کلاژ – عکس، نقاشی و پانل با اکران 11 اثر به صورت installation و با استیت منت و بیانیه ای با شرح ذیل در حال برگزاری است.
«حقیقت چیزی است که باید باشد
ولی
واقعیت آن چیزی است که الان هست
می گویند بین واقعیت وحقیقت مرزی به باریکی یک موست
وهمیشه با خودم می گفتم پس چرا این همه ما غافلیم
این غفلت از یک موست؟!
نه نمی تواند باشد
ودیدم دیواری ، پشت آن دریایی دیدنی
دیواری بین حقیقت و واقعیت
ودیدم آنچه حقیقی نمی نمود
ولی
واقعیتی بود انکار ناپذیر.»
گفت وگوی ما را با منصور آزاد کام ، خالق این آثار و هنر گردان مجموعه هنری وموزه خلیج فارس بخوانید.
****************************************************************
***همیشه با شما به عنوان بهره بردار مجموعه هنری و موزه خلیج فارس گفت وگو می کردیم ، ولی این بار آثار کلاژ شما در این مجموعه به نمایش گذاشته شده است.
در مسیری که از تیرماه شروع کردیم وتا اکنون هم ادامه دارد نمایشگاه های مختلفی را برگزار کردیم . این مسیر را با تفکر خاص و پله پله سعی کردیم طی کنیم .یعنی اعتقاد ما اینست که وقتی وارد یک بحث فرهنگی می شویم ، نمی شود به یکباره حرف بزرگی زد و باید کار را به آرامی و با پختگی جلو ببریم.
در همین راستا ما قبل از این، 5 نمایشگاه برگزار کردیم و از نمایشگاه ششم طراحی کردیم که آثار محتوی گرا ومعنی گرا هم در موزه باشد.
نمایشگاه دیوار اولین نمایشگاه از این دست به شمار می رود.
من نقاش اکسپرسیونیست هستم .یا چیزی را می کشم که دغدغه من است و یا اصلا نقاشی نمی کشم، چون دغدغه ای در آن مورد ندارم.
نمایشگاه بعدی من در مورد نقاشی ودنیای کودکان خواهد بود که آثاری را شما در آن خواهید دید که شگفتی شما را در بر خواهد داشت.
***بپردازیم به این نمایشگاه . دغدغه شما برای ارایه این آثار چه بوده ؟
آثار نمایشگاه دیوار در پروسه ای حدودا 20ساله شکل گرفته که کانسپت آن نگاه ژورنالیستی به وقایع دارد.
در شبانه روز ما در حال بمباران شدن خبری هستیم . اخبار ریز و درشت ومتفاوت که توسط گروه های مختلف از جمله سیاست مداران ، دولت مردان و... در جامعه ایجاد شده ونشر پیدا می کند.
بسیار اتفاق افتاده که از کنار خیلی خبرها به راحتی عبور می کنیم وشاید توجهی به آنها نکنیم.
در این نمایشگاه هدف ما اینست که درکنار برخی خبرها کمی مکث کرده و اندیشه کنیم .
همیشه یک واقعیت وجود دارد و یک حقیقت.
آن چیزی که واقع است ، همیشه از چشمان پنهان می ماند و فقط حقیقت مدام درگوش ما زمزمه می شود.
به عنوان مثال حقیقت اینطور نمایش داده می شود که مثلن ، همه باید متمکن باشند ، از کار و شغل بهره مند باشند ، سقفی بالای سر خود ببینند و ...
اینها حقایق زندگی است ولی خیلی وقت ها واقعیت چیز دیگری است.
واقعیت اغلب در پشت یک دیوار از نظر ما پنهان است واعتقاد دارم وقتی دیوار ریخته شود ، واقعیت ها دیده خواهند شد که بسیار برای ما جذاب خواهند بود.
واقعیت مختص امروز و فردا نیست بلکه در ادوار مختلف و در طول تاریخ بشریت حضور داشته است.
مثل آب وهوا ، محیط زیست ، آپارتاید وتبعیض نژادی ، کودکان کار و ظلمی که به آنها می شود یا تکنولوژی که طبیعت را مورد تهدید جدی قرار داده و مثالهای بی شمار دیگر.
***اشاره کردید به کودکان . با تماشای یکی از آثار شما که سوژه آن کودکان هستند حس غریبی به انسان دست می دهد. آیا این اثر نمونه ای بارز برای این سخن شماست؟
بله دقیقا. همیشه وقتی می گویند کودک . یک بچه تپلی ، چشم رنگی ، سفید که در انواع تبلیغات به وفور آنها را دیده ایم در ذهن متواتر می شود.
این همان چیزی است که به عنوان حقیقت آنرا همیشه دیده وشنیده ایم.
اما واقعیت چیست؟ما میلیون ها کودک در جهان داریم که از فقر ، گرسنگی وسوءتغذیه رنج می برند و با حداقل امکانات زندگی می کنند.
این تابلو بازگو کننده این واقعیت است.
اسم این تابلو نگاه است . این نامگذاری به خاطر اینست که انسان ها در مقطع طفولیت همواره نگاه زلالی دارد . وقتی رشد می کنند نگاهشان تغییر می کند.نگاه ها سمت و سو پیدا می کنند.
در نگاه کودک هیچ گاه غبطه ، حسادت ، بد جنسی و..دیده نمی شود. نگاه کودکان همواره بی آلایش است.
بنابراین اسم این اثر چشم ها یا نگاه است. اگر درست به تابلو نگاه کنید خواهید دید که چشم های این بچه ها با شما حرف می زنند و بی آلایشی خودشان را به رخ شما می کشند.
چه آن کودک تپل سفید وچه آن کودکی که در شرایط بد زندگی به سر می برد.
این همان تفاوت است که درجاهایی باید ما را به خود بیاورد . جاهایی واقعیت هایی وجود دارد که باید به آنها توجه کنیم و درحقایق آن غرق نشویم.
***در صحبت های خود اشاره کردید که این نمایشگاه ماحصل یک تلاش 20ساله است .چه شد که اینجا در کیش تصمیم گرفتید آنها را نمایش دهید؟
البته باید بگویم این دومین اکران این تابلوهاست .نوبت اول در باغ موزه قصر تهران این آثار نمایش داده شده اند.
در مقاطع مختلف این آثار پخته شده وتکامل پیدا کردند و یک مرحله به جلو رفته اند.
اگر دقت کنید در این نمایشگاه installation قرار دادیم . یعنی تکه هایی از این پازل دیوار را در آورده ایم وجای آن مداد آویزان کرده ایم.
این نوع نگاه ، نگاه رشد هنری خود اثر به حساب می آید . یعنی به این مطلب رسیده ایم که حال که مردم به این اثر نگاه می کنند هر چیزی را که دریافت کردند همان موقع به صورت دلنوشته ای روی دیوار اثر بنویسند .
5 سال دیگر امکان دارد این آثار با آن دلنوشته ها در جای دیگر وحتی همین جا به نمایش درآیند که قطعا اثری متفاوت تر از امروز خواهند بود.در واقع این کار زندگی هنری خود اثر است. با این کار مردم هم درگیر کار می شوند و خود سوژه به خودی خود آنها را وادار به تفکر می کند و آن چیزی را که بعدا ممکن است فراموش کنند همان لحظه می نویسند.
ما این فضا را بوجود آوردیم که عکس العمل بازدید کنندگان را ببینیم . این کار به ما کمک می کند ما اثری فراتر ازآن چیزی که هست بوجود آوریم.
***وقطعا این کار به ماندگاری تاثیر آن اثر دوچندان کمک خواهد کرد.
بله همینطور است.
کانسپتی که در این نمایشگاه است ، قصه ای ذهن گراست.
مردمی که به اینجا می آیند و در4 هزار متر از این6 هزار متر موزه زیبایی ، گل ، نور ، موسیقی و.. را می بینند و می شنوند نیاز دارند که در یک فضای 40 تا 50 متری دوکلام واقعیت را نیز دریافت کنند.
باید کاری کنیم که ازیک نگاه سطحی به نگاهی عمیق برسند و این مجموعه برای مدتی طولانی در ذهن آنها بماند.
برخی آثار هنری هستند که تاثیری کوتاه مدت روی انسان ها می گذارند وبرخی هم تاثیر بلند مدت.
به عنوان مثال تاثیر دیدن برخی فیلم ها بیشتر از 48 ساعت نیست ولی برخی از آنها سال ها وحتی تا آخر عمر با آدم ها می مانند.
مثلا تاثیری که فیلم گوزنها در17 سالگی روی من گذاشت ، هنوز با من است.
چرا ، چون این فیلم بسیار ریشه ای گفتمان برقرار کرده است.
اعتقاد من اینست که اگر کیشوندان و گردشگران عزیز از این نوع ارتباط با نمایشگاه برقرار کنند ، کل این مجموعه در ذهنشان تا سال ها خواهد ماند. ما این نمایشگاه را تا پایان فروردین ادامه خواهیم داد تا گردشگران بیشتری از آن بازدید کنند.
***وبرنامه های آتی شما.
ابتدا اجازه بدهید که از مجموعه شرکت سرمایه گذاری و توسعه کیش و معاونت محترم فرهنگی و اجتماعی سازمان منطقه آزاد کیش که همیشه از برنامه های ما حمایت کردند سپاسگزاری کنم .
ما به تازگی برنامه ای جدید را خدمت معاون محترم فرهنگی سازمان ارایه دادیم که در ایام عید نوروز بتوانیم از هنرمندان جوان و نخبه که بنا به علل مختلف درتهران دیده نمی شوند یا زمان و مکان برای آنها مهیا نبوده را در مجموعه خلیج فارس ببینیم .
اینها جوانانی نخبه وشاگردان اساتید به نام کشور هستند که به راحتی می توانند حتی در کشورهای صاحب نام در زمینه هنر بدرخشند.
باحضور این عزیزان می خواهیم یک تنوع دیداری برای گردشگران والبته کیشوندان عزیز مهیا کنیم وامیدوارم این اتفاق بیفتد.
***کم کم موزه خلیج فارس دارد به نام خودش که مجموعه هنری است نزدیک می شود. نمایش آثار تجسمی ، نمایش فیلم ، پرفورمنس وحالا تاتر؛
هدف ما دیده شدن این مجموعه به صورت فراکیشی است.هم اکنون سایت سینما تیکت درکنار فروش بلیط پردیس های بزرگ سینمایی تهران ، در حال فروش بلیط سینما تک مجموعه خلیج فارس کیش است.
در ایام عید از اساتید به نام رشته های مختلف برای تشکیل ورک شاپ دعوت خواهیم کرد .
حتی در حال تلاش برای برگزاری یک حراج بزرگ با حضور چهره های بسیار مطرح بین المللی قبل از آرت دوبی هستیم و امیدواریم که ایده های خوب دیگر هم یکی پس از دیگری در این مکان اتفاق بیفتد.
